γνωμη των είδίκων
16
07.2013
Clem Chambers
Ο Clem Chambers είναι γενικός
διευθυντής της ADVFN (
.
com) και συγγραφέας των βιβλίων
«101 τρόποι για να κερδίσετε στο
χρηματιστήριο» (101 Ways to Pick
Stock Market Winners) και «Οδηγός
αρχαρίων για τις επενδύσεις βάσει τα
θεμελιώδη» (A Beginner‘s Guide to
Value Investing).
δυνατή λόγω των αλλαγών που έγιναν στην νομοθεσία, όπως
η ανάκληση του νόμου «Glass Steagel» των ΗΠΑ.
ως συνήθως, φορολογικά έσοδα
γιατί οι κυβερνήσεις επέτρεψαν να συμβεί αυτό;
Αυτή η κατάσταση δημιούργησε τεράστια έσοδα για τις δυτικές
κυβερνήσεις. Παραδείγματος χάριν, η τεράστια φούσκα στον
τομέα των ακινήτων που υπήρξε πρωτοπόρος της κρίσης του
2007, αποτέλεσε μια γιγαντιαία «αγελάδα προς άρμεγμα» για
τις χώρες που τώρα βρίσκονται σε τόσο μεγάλο δημοσιονομικό
πρόβλημα.
Ανάλογα με τα νούμερα στα οποία αναφέρεστε,
μπορείτε να υπολογίσετε ότι μια κυβέρνηση έλαβε από
φορολογικά έσοδα οτιδήποτε μεταξύ του 25% και 45% της
αξίας των νεόδμητων κατοικιών που δημιουργήθηκαν από
αυτό το χαλαρό πιστωτικό και κεφαλαιακό ανοδικό κύμα,
ένα ακαταμάχητο κίνητρο για να αφεθούν η πίστωση και η
ιδιοκτησία να τρέχουν αχαλίνωτα.
Ουσιαστικά, οι κυβερνήσεις της δύσης φόρτωσαν με
πίστωση τους πληθυσμούς τους κι έπειτα φορολόγησαν τις
εισπράξεις, δρέποντας την αυριανή φορολογία στο σημείο
των δαπανών. Αυτό αποτελούσε στην ουσία φορολόγηση του
αυριανού εισοδήματος, μια κίνηση που κρίνεται απαραίτητη
όταν το σημερινό εισόδημα δεν επαρκεί για την κάλυψη των
σημερινών δαπανών.
Σε καλές εποχές, αυτή η πρακτική αποτελεί μια τέλεια
συνταγή για την ανάπτυξη του δημόσιου τομέα. Όταν όλα
κυλούν θετικά, κανένας δεν εστιάζει στο λογαριασμό. Ακόμη
και όταν αρχίζουν τα δύσκολα, λίγοι μπορούν να καταλάβουν τι
πραγματικά έχει συμβεί.
Ωστόσο, τα αδύναμο σημείο αυτής της διαδικασίας είναι
ότι οι πόροι μεταφέρονται από τον ιδιωτικό στο δημόσιο
τομέα. Η παραγωγικότητα του ιδιωτικού τομέα, η οποία
αποτελεί το κλειδί για την επιτυχία της, δεν βελτιώνεται. Το
πιο πιθανό είναι ότι βλάπτεται. Εν τω μεταξύ, η διαδικασία
μπορεί να συνεχιστεί έως ότου, πέρα από την κατανάλωση
όλων των πλεονασμάτων, ο δημόσιος τομέας καταναλώσει
ακόμη περισσότερα μέσω της δημιουργίας κρατικού χρέους,
του οποίου το φορτίο κουβαλιέται επίσης από τον ιδιωτικό
τομέα.
Όταν το φορολογικό φορτίο του ΑΕΠ μιας χώρας όπως
η Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο φτάνει στο 50% κι έπειτα
ξοδεύεται, έχει καταναλωθεί ολόκληρο το ΑΕΠ του ιδιωτικού
τομέα. Καθώς το πλεόνασμα του ιδιωτικού τομέα σε συνδυασμό
με τις δημοσιονομικές δαπάνες ουσιαστικά αποτελούν το ΑΕΠ,
όταν ο δημόσιος τομέας παίρνει το μισό ΑΕΠ και το ξοδεύει,
έχει στην ουσία καταναλώσει τη συνολική παραγωγή του
ιδιωτικού τομέα.
Υπό αυτές τις συνθήκες δυναμικής αποταμίευσης και
επένδυσης, ο ιδιωτικός τομέας βρίσκεται υπό απειλή. Πώς
μπορεί μια κυβέρνηση να εξασφαλίσει την ανάπτυξη του
ιδιωτικού τομέα όταν μαζεύει όλους τους πόρους του;
μήπως η μαγική θεραπεία μας βλάπτει;
το πρόβλημα της νομισματικής χαλάρωσης
Η απάντηση είναι ότι είναι πράγματι πολύ δύσκολη. Η
κυβέρνηση μπορεί να εφαρμόζει νομισματική χαλάρωση όσο
θέλει, μπορεί να συντρίψει το νόμισμα της χώρας όπως έκανε
το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά τίποτα δεν συμβαίνει. Εάν δεν
υπάρχει βενζίνη στο ντεπόζιτο, η μηχανή δεν πρόκειται να
πάρει μπρος όσο κι αν προσπαθείς.
Οι κυβερνήσεις και οι χώρες διατηρούν ισολογισμούς
ανάλογους με αυτούς των επιχειρήσεων. Η ανάπτυξη των
δημόσιων τομέων της Ευρώπης και των ΗΠΑ συνδυάζεται με
τη λήψη τόσο των πόρων του ιδιωτικού, πλουτοπαραγωγικού
τομέα, όσο και των άυλων αγαθών των ανθρώπων.
Κατά τη διάρκεια των ετών υψηλής ανάπτυξης των δυτικών
οικονομιών εδραιώθηκε μια κυβερνητική ιδέα που έλεγε ότι
ο δημόσιος τομέας δεν είχε πλέον να κάνει με τις δημόσιες
υπηρεσίες αλλά με το να πληρώνει υπέρογκα ποσά στους πιο
ικανούς για να παράξουν την καλύτερη δυνατή διοίκηση. Οι
μισθοί εκτοξεύτηκαν καθώς οι «κορυφαίοι του είδους τους»
άφησαν τον ιδιωτικό τομέα για να απορροφηθούν από το
δημόσιο και να τον διοικήσουν.
Αυτό ακούγεται σαν μια λογική και σοβαρή προσέγγιση για
μια κυβέρνηση. Ωστόσο, εάν δέχεστε ότι ο ιδιωτικός τομέας
παράγει πλούτο και ο δημόσιος τομέας διανέμει ένα ποσοστό
αυτού του πλούτου, κάθε φορά που ένα ποιοτικό στέλεχος
μετακινείται από τον ιδιωτικό στο δημόσιο τομέα, ένα κεφάλαιο
μετατρέπεται σε παθητικό.
ςυμπέρασμα
Ένας αναπτυσσόμενος δημόσιος τομέας δεν είναι απλά ένας
αναπτυσσόμενος ισολογισμός, είναι παράλληλα μια διαρροή
των κεφαλαίων εκείνης της χώρας.
Όπως θα δούμε με περισσότερη σαφήνεια, εάν αυτή η
κατάσταση δεν επιλυθεί θα εξανεμιστεί ο ίδιος ο πλούτος. Αυτό
φαίνεται από την παρούσα κατάσταση των ΗΠΑ. Οι χώρες και
οι επενδυτές πρέπει να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται αυτήν
την κατάσταση και να προβούν στις απαραίτητες αλλαγές.
«