61 / 66
Πρακτικές εμπειρίες
61
Για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την είσοδο της χώρα
στο ευρώ τα σημαντικά αυτά προβλήματα δεν έγιναν αισθητά
εξαιτίας της εύκολης πρόσβασης σε φθηνό δημόσιο και
ιδιωτικό δανεισμό. Αυτός οδήγησε σε ένα επίπεδο ζήτησης
σημαντικά μεγαλύτερο από το επίπεδο παραγωγής της
ελληνικής οικονομίας – αυτό που στα οικονομικά ονομάζουμε
θετικό παραγωγικό κενό (positive output gap). Για το χρονικό
διάστημα 2001-2009 το κενό αυτό υπολογίζεται σωρευτικά
σε ποσοστό 40% του ΑΕΠ (βλέπε Διάγραμμα 1), εξέλιξη που
αποτυπώθηκε στην αύξηση τόσο του δημοσίου χρέους, όσο
και του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
TRADERS´: Διαβλέπετε κάποιο πρόβλημα ζήτησης,
λοιπόν, στην ελληνική οικονομία;
Αργυρού:
Φυσικά, η ελληνική
οικονομία σήμερα έχει και πρόβλημα
ζήτησης, μιας και εξαιτίας των λαθών
πουπροανέφερα έχουμεπλέονπεράσει
σε μεγάλα αρνητικά παραγωγικά
κενά και εκτόξευση του ποσοστού
ανεργίας. Κατά συνέπεια, το σωστό
μείγμα μακροοικονομικής πολιτικής
που πρέπει να εφαρμοσθεί σήμερα
περιλαμβάνει και στοιχεία που θα
αποβλέπουν στην τόνωση της ζήτησης.
Αυτά όμως δεν μπορούν να είναι
μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα. Με
εξαίρεση δημόσιες επενδύσεις υψηλού
πολλαπλασιαστικού αποτελέσματος, οι
δημόσιες δαπάνες ούτε μπορούν ούτε
πρέπει να αυξηθούν. Η ζήτηση πρέπει
να τονωθεί μέσα από την αύξηση του
επιπέδου ρευστότητας του ιδιωτικού
τομέα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το
επίπεδο πιστωτικής επέκτασης του
ελληνικού ιδιωτικού τομέα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον
ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης και την μεταβολή του επιπέδου
απασχόλησης. Για να αποκατασταθεί όμως ένα ευνοϊκό
πιστωτικό περιβάλλον είναι απαραίτητο να αποκατασταθεί
η ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, κάτι το
οποίο προϋποθέτει επαρκώς κεφαλαιοποιημένες τράπεζες,
απεξαρτημένες από τον ELA, με σταθερή βάση ιδιωτικών
καταθέσεων και θετικές οικονομικές προσδοκίες. Δυστυχώς
καμία από αυτές τις προϋποθέσεις δεν ικανοποιείται σήμερα.
TRADERS´: Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, οτι υπάρχουν
ακόμα βασικά διαρθρωτικά προβλήματα. Πως
αξιολογείτε εσείς τη σημερινή κατάσταση της ελληνικής
οικονομίας;
Το παραγωγικό κενό ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ του ΑΕΠ και του δυνητικού ΑΕΠ μιας
χώρας. Θετικές (αρνητικές) τιμές υποδηλώνουν επίπεδο εσωτερικής δαπάνης υψηλότερες
(χαμηλότερες) από τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας και είναι συνυφασμένες με
αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων (του ποσοστού ανεργίας).
Πηγή: International Monetary Fund, World Economic Outloook April 2015
Δ1)
Παραγωγικό κενό (output gap) σε Ελλάδα και Ευρωζώνη
H επιστροφή στη δραχμή θα μείωνε άμεσα
και δραματικά το βιοτικό επίπεδο των
Ελλήνων, κυρίως των μεσαίων και χαμηλών
εισοδηματικών στρωμάτων