Βαςίκα
57
μοιραία στο 82% των χαμένων από το χρηματιστηριακό
παιχνίδι. Τα χρήματά τους θα τα κερδίσουν οι παίκτες που
έχουν αντιληφθεί ότι το χρηματιστηριακό παιχνίδι είναι (ή
συμπεριφέρεται ακριβώς όπως) ένα οποιοδήποτε στρατηγικό
παίγνιο μηδενικού αθροίσματος. Για να κερδίσει κανείς θα
πρέπει συνήθως κάποιος άλλος να χάσει. Άρα θα πρέπει να
αποκτήσει κανείς κάποιο πλεονέκτημα έναντι του τελευταίου
το οποίο μακροπρόθεσμα θα τον οδηγήσει στην κερδοφορία
ακόμη και αν βιώσει βραχυπρόθεσμες απώλειες και αρνητικά
αποτελέσματα.
ςυμπερασματικά
Είναι στην φύση του ανθρώπου να βασίζεται άλλοτε στην
ικανότητα που καλλιεργεί μέσα από σκληρή δουλειά και
άλλοτε στην καλή του τύχη (συνήθως όταν δεν έχει διάθεση
να δουλέψει τις αδυναμίες του). Ένα στρατηγικό παίγνιο
αλληλεπίδρασης όπως το χρηματιστηριακό παιχνίδι δε
θα μπορούσε παρά να δίνει την ευκαιρία και στις δυο
κατηγορίες ανθρώπων. Εκεί μας παραπέμπει άλλωστε και ο
όρος αλληλεπίδραση μιας και μιλώντας για αλληλεπίδραση
στρατηγικών, στην πραγματικότητα αναφερόμαστε σε
αλληλεπίδραση στάσεων ζωής και διαφορετικής φιλοσοφίας
των ανθρώπων. Ο παράγοντας της τύχης εξασφαλίζει την
τροφοδοσία του εκάστοτε παιχνιδιού. Σε κάποιους απλώς
αρέσει να στηρίζονται σε αυτήν. Να την κατηγορούν όταν
χάνουν και να την εκθειάζουν όταν κερδίζουν. Στο σκάκι
επιχειρήθηκε να ελαχιστοποιηθεί το κομμάτι της τύχης. Ίσως
το παιχνίδι κέρδισε σε κύρος αλλά μάλλον έχασε και σε ουσία.
Στα υπόλοιπα παιχνίδια όμως παρότι υπάρχει η<< μηχανή της
τύχης>> είναι η ικανότητα αυτή που πάντα σε βάθος χρόνου
επικρατεί. Επιβραβεύοντας τους παίκτες που εφαρμόζουν
στρατηγικές που αποδεδειγμένα τους οδηγούν στην λήψη
value for money αποφάσεων.
«
Στο σκάκι κανείς δεν μπορεί να
ισχυριστεί οτι έχασε γιατί ήταν άτυχος
οι παίκτες που ελπίζουν στην εύνοια της τύχης για να
διατηρήσουν οι κερδοφόροι παίκτες που στηρίζονται στην
ικανότητα, το πλεονέκτημα (edge) τους.
Στις συγκεκριμένες εκπομπές στις οποίες οι κορυφαίοι παίκτες
πόκερ συναγωνίζονται μεταξύ τους, το πλεονέκτημα που έχουν
καλλιεργήσει πάνω στο παιχνίδι εξανεμίζεται. Εξανεμίζεται
γιατί κανείς τους δεν βασίζεται στον παράγοντα της τύχης για
να κερδίσει. Όλοι χρησιμοποιούν μελετημένες στρατηγικές
οι οποίες είναι σχεδιασμένες για να λαμβάνουν κερδοφόρες
σε βάθος χρόνου αποφάσεις. Έτσι με περιορισμένες λάθος
επιλογές στο τραπέζι το αποτέλεσμα εναλλάσσεται συνεχώς,
έρμαιο της θετικής και αρνητικής στατιστικής διακύμανσης,
και τελικά κανείς δεν καταλήγει μακροχρόνια κερδισμένος.
Φανταστείτε τώρα το 82% των χαμένων traders να εγκατέλειπε
μια για πάντα τις αγορές. Ποιος θα έβγαινε μακροχρόνια
κερδισμένος από το υπόλοιπο εναπομείναν 18%; Και ποιος
νέος παίκτης θα έβρισκε το παραμικρό κίνητρο να ξεκινήσει
την ενασχόλησή του με αυτήν την αφιλόξενη γεμάτη καρχαρίες
αγορά; Μάλλον κανείς. Είναι η ύπαρξη αδύναμων παικτών το
κίνητρο για τους υπόλοιπους παίκτες να βελτιώνονται και να
εξελίσσονται, σε κάθε παίγνιο μηδενικού αθροίσματος. Και
είναι ο παράγοντας της τύχης και όχι της ικανότητας (μιας
και δεν την διαθέτουν) που κρατάει αυτούς τους παίκτες στο
παιχνίδι.
αξίζει λοιπόν κανείς να επενδύσει στην εκμάθηση
κάποιου παιγνίου;
Με βάση τα προηγούμενα είναι εύλογο να διερωτάται κανείς
γιατί αξίζει να αφιερώσει χρόνο μαθαίνοντας σε βάθος κάποιο
στρατηγικό παίγνιο εφόσον υπάρχει η πιθανότητα να χάσει
από κάποιον ο οποίος στηρίζεται μόνο στην τύχη και δεν έχει
εξασκήσει ποτέ τις ικανότητες του. Υπάρχει αξία στην επένδυση
χρόνου και πιθανώς και χρημάτων για την εκπαίδευση και την
εκμάθηση του παιχνιδιού; Η απάντηση είναι ασφαλώς και
αδιαμφισβήτητα ναι. Ο λόγος:
Σε βάθος χρόνου πάντα επικρατεί ο παράγοντας της
ικανότητας έναντι της τύχης
Δυστυχώς για τους παίκτες που δεν δουλεύουν την
στρατηγική τους, δεν αφιερώνουν χρόνο και δεν επενδύουν
στην εκπαίδευση τους και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων
τους, οι επιτυχίες τους στο trading ακόμα και αν έρθουν θα
είναι παροδικές. Σε βάθος χρόνου και όταν τελειώσει η θετική
διακύμανση (εύνοια) των αποτελεσμάτων τους θα βρεθούν
Χρήστος Ζαφειρίδης
Ο Χρήστος Ζαφειρίδης σπούδασε
οικονομικά με κατεύθυνση τα
χρηματοοικονομικά και την οικονομική
των επιχειρήσεων. Ερευνητικά
εστιάζει το ενδιαφέρον του στη θεωρία
παιγνίων μηδενικού αθροίσματος,
στην αξιολόγηση επενδύσεων και
στρατηγικών αλληλεπίδρασης και στην
διαχείριση χαρτοφυλακίου
