γνωμη των είδίκων
15
και χτυπήσει κορυφή, θα περιμένετε στη συνέχεια να γκρεμιστεί
τέσσερις φορές. Από το 2008, οι βυθίσεις που έχουν λάβει
χώρα αναλογούν στο 10%. Αυτό σημαίνει ότι ένα ξέσπασμα θα
άξιζε 40%. Αυτό είναι τεράστιο, οπότε όταν εξετάζετε ένα μικρό
διάγραμμα και φαντάζεστε ένα ξέσπασμα και ένα γιγαντιαίο
ράλι - δεν φαίνεται τόσο ηλίθιο όταν λαμβάνετε υπόψη όλους
τους παράγοντες.
θυμηθείτε τι έγινε μετά από τη χρεοκοπία των
dotcom
τι συμβαίνει όταν η αγορά ξεσπάει;
Εάν η αγορά ξεσπάσει από αυτό το σημείο κι έπειτα, δεν
υπάρχει καμία αντίσταση για να εμποδίσει περαιτέρω έκρηξη.
Όλη αυτή η τεχνική συζήτηση, όπως το γιατί πρέπει να εκραγεί
η αγορά, αποτελεί για τους περισσότερους ανοησίες.
Με τη χρεοκοπία των dotcom το 2000, οι κυβερνήσεις
του αναπτυγμένου κόσμου έσκαψαν το λάκκο στις μετοχές.
Άλλαξαν όλα τα είδη των κανόνων με αποτέλεσμα τα
κορόιδα να χτυπήσουν ανελέητα τις μετοχές, όπως κανόνες
συνταξιοδότησης κ.ά., εξαναγκάζοντας τα χρήματα να
στραφούν στην αγορά ομολόγων.
Τα ομόλογα πολλαπλασιάστηκαν και τα επενδυτικά
προϊόντα υπεραυξήθηκαν με φτηνή πίστωση. Οι κυβερνήσεις
φορολόγησαν ταπάνταέωςότουηβάρκαάρχισε ναμπάζει νερά.
Πιστωτικοί τριγμοί, υπέρτατη κρίση χρέους, δημοσιονομικά
αδιέξοδα. Πλέον, όλοι γνωρίζουμε την εξέλιξη. Αυτό που είναι
λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι εκείνη την περίοδο η
προσφορά χρήματος ήταν ουσιαστικά ιδιωτικοποιημένη σε
σημαντικό βαθμό. Η ιδιωτικοποίηση οδηγεί σε αποδοτικότητα,
άρα η έκρηξη της προσφοράς χρήματος δεν ήταν τοξική
ώσπου οι πιστωτικοί τριγμοί οδήγησαν σε καταστροφή. Ο
ιδιωτικός τομέας λύγισε και ο δημόσιος τομέας προσπάθησε
να αντικαταστήσει αυτό το σύστημα προσφοράς χρήματος στο
δημόσιο τομέα και πάλι.
Αυτό είναι πολύ δύσκολο επειδή ο έλεγχος της προσφοράς
χρήματος του δημόσιου τομέα δεν συνδέεται τόσο άμεσα με την
προσφορά και τη ζήτηση και οι κυβερνήσεις δεν φημίζονται για
την ικανότητα, την εργατικότητα και την αποδοτικότητά τους.
απλό – μείωση του χρέους στο μισό
Ποια είναι η απάντηση στις ανησυχίες των επενδυτών;
Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η νομισματική
χαλάρωση (Quantitative Easing – QE) που βλέπουμε στον
αναπτυγμένο κόσμο, ένας επίδεσμος τυλιγμένος γύρω από
την οικονομία και, κυρίως, γύρω από την ανεξέλεγκτη σπατάλη
στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία. Αυτές
οι οικονομίες έχουν δημιουργήσει μη βιώσιμα χρέη.
Σε αυτό το σημείο, θα μπορούσα να είμαι αγγελιοφόρος
κάκιστων ειδήσεων και να πω αγοράστε χρυσό, σφαίρες, ξηρά
τροφή και ένα σπιτάκι στο πιο απομακρυσμένο μέρος της
χώρας σας και αναμένετε τις πεινασμένες ορδές εξαθλιωμένων
προσφύγων που δημιουργήθηκαν από την κατάρρευση των
δυτικών οικονομιών… αλλά δε θα το πω.
Η λύση σε όλες τις συμφορές μας είναι απλή: μείωση του
χρέους στο μισό. Μπορείτε να το κάνετε όπως η Αργεντινή
ή μπορείτε να το κάνετε με τον παραδοσιακό τρόπο της
εξασφάλισης πληθωρισμού 7% για πέντε χρόνια. Η Μεγάλη
Βρετανία το κάνει από το 2008 αλλά δεν μπορεί να θέσει τα
έξοδά της υπό έλεγχο ώστε να μειώσει το χρέος της με ήπιο
τρόπο. Με δυο λέξεις, μια περίοδος με πληθωρισμό 50%
επαναφέρει όλες τις οικονομίες της δύσης στη βιωσιμότητα.
Γνωρίζει κανείς κάποιο άλλο εφαρμόσιμο τρόπο για να γίνει
αυτό; Είναι τόσο εύκολο όσο να ζητάς από τον εκτυπωτή
χρημάτων σου να προσθέσει άλλη μια παρτίδα; Άρα, ας
πούμε απλά ότι είναι αναπόφευκτο. Οι Ιάπωνες θα ζητήσουν
συγγνώμη, οιΑμερικανοί θα λυντσάρουν μερικούς οικονομικούς
εγκληματίες και θα ρίξουν το φταίξιμο σε εκείνους, το Ηνωμένο
Βασίλειο θα πει «ουπς, είμαστε πράγματι έκπληκτοι» αλλά στο
τέλος θα πρέπει να γίνει.
ςυμπέρασμα
Τι έχει να κάνει αυτό με τις μετοχές; Οι μετοχές θα εκτιναχτούν
και θα ακολουθήσει μια άτακτη φυγή από τα ομόλογα, η
οποία θα εκτοξεύσει τις μετοχές ψηλά. Το ερώτημα είναι πότε
θα συμβεί αυτό; Τα διαγράμματα λένε ότι μπορεί να συμβεί
τώρα. Ενώ τέσσερις στις πέντε φορές τα διαγράμματα θα
δείξουν ότι πάμε για κάθοδο, πρέπει να είστε σε θέση αγοράς
για το τεράστιο ράλι που θα ξεκινήσει όταν οι κυβερνήσεις
προωθήσουν τη ‘νομισματοποίηση χρέους’, και αυτό θα γίνει
σύντομα.
«
Clem Chambers
Ο Clem Chambers είναι γενικός
διευθυντής της ADVFN (
.
com) και συγγραφέας των βιβλίων
«101 τρόποι για να κερδίσετε στο
χρηματιστήριο» (101 Ways to Pick
Stock Market Winners) καθώς και
«Οδηγός αρχαρίων για τις επενδύσεις
βάσει τα θεμελιώδη» (A Beginner‘s
Guide to Value Investing).
Πρέπει να είστε σε θέση αγοράς για το τεράστιο ράλι που θα ξεκινήσει
όταν οι κυβερνήσεις προωθήσουν τη ‘νομισματοποίηση χρέους’.
