74 / 78
Πρακτικές εμπειρίες
74
www.traders-mag.gr07/08.2015
στην πορεία πώς να την αντιμετωπίσουν. Ξεκινούν ως
αναλυτές και σταδιακά φτάνουν σε θέσεις μεγαλύτερης
ευθύνης. Σε αυτή την πορεία, μαθαίνουν «εν πράξει» πώς
να αντιμετωπίζουν την αβεβαιότητα. Το καλύτερο εργαλείο
για αυτό είναι η κατάλληλη διαχείριση κινδύνου. Αυτή
περιλαμβάνει διάφορα, όπως είναι τα κατάλληλα μεγέθη
θέσης, οι αξιολογήσεις ρίσκου/ανταμοιβής και η σύνθεση
χαρτοφυλακίων βάσει διαφόρων προφίλ μεμονωμένων
στρατηγικών με χαμηλό συσχετισμό κέρδους-απώλειας.
TRADERS’: Τι είναι ιδιαίτερα σημαντικό στον τρόπο με
τον οποίον οι επαγγελματίες επενδυτές διαχειρίζονται
τον κίνδυνο;
Steenbarger:
Το πραγματικό πρόβλημα στο θεσμικό
επίπεδο είναι τα αποκαλούμενα «tail risks». Πρόκειται για
τα σπάνια γεγονότα όπου ξαφνικά όλα λειτουργούν ενάντια
στον επενδυτή, ο οποίος πρόκειται να υποστεί σημαντικές
απώλειες. Οι περιορισμένες απώλειες είναι ουσιαστικά μέρος
της καθημερινής δουλειάς, αλλά ο κίνδυνος των εκτενών
και μεγάλων απωλειών πρέπει, εφόσον είναι εφικτό, να
εξαλειφθεί.
TRADERS’: Πείτε μας μια καλή προσέγγιση για την
πνευματική αντιμετώπιση των περιόδων αρνητικών
επιδόσεων που εμφανίζονται επανειλημμένως;
Steenbarger:
Και πάλι, εδώ είναι σημαντικό να γίνει μια
διάκριση. Μπορεί να υπάρξει μια περίοδος αρνητικών
επιδόσεων λόγω επαναλαμβανόμενων λαθών που
οδηγούν σε ενεργοποίηση στοπ. Ή μπορεί να οφείλεται
σε κακές εκτελέσεις συναλλαγών. Στην πρώτη περίπτωση,
αν η αρνητική περίοδος είναι αρκετά μεγάλη, θα πρέπει
να αναθεωρήσετε τις αναλύσεις σας και να διαπιστώσετε
αν η προσέγγιση της εκτέλεσης συναλλαγών μπορεί
να συνεχίσει να αποδίδει όπως και πριν. Μπορεί να
απαιτούνται νέες τεχνικές, διαδικασίες και ιδέες. Στη δεύτερη
περίπτωση, ωστόσο, είναι σημαντικό να ανακαλύψετε γιατί
οι συναλλαγές σας υπήρξαν κακές. Είναι λόγω των αγορών
ή λόγω του γεγονότος ότι οι συναλλαγές σας βασίστηκαν
στην παρόρμηση; Παραβιάσατε τους κανόνες σας; Αν
οι συναλλαγές σας βασίστηκαν στην ψυχολογία και την
παρόρμηση, θα πρέπει να εξετάσετε τα αίτια για αυτό. Τις
περισσότερες φορές, τα αίτια εντοπίζονται σε προβλήματα
άλλων τομέων της ζωής που καθιστούν τους επενδυτές
συναισθηματικά ασταθείς και εξασθενίζουν τη δυνατότητά
τους για λήψη ορθών αποφάσεων. Μερικές φορές, ένας
επενδυτής δεν αντιλαμβάνεται καθόλου ότι άλλοι τομείς
της ζωής του μπορούν να ασκήσουν επίδραση στις
συναλλαγές του. Αλλά η συναισθηματική πτυχή μπορεί
εύκολα να επιτρέψει στα αίτια να απεικονιστούν στις
συναλλαγές.
TRADERS’: Το να μπορεί κάποιος να έχει τον έλεγχο
του εαυτού του δεν μοιάζει με εύκολος στόχος. Πώς το
καταφέρνουν οι επαγγελματίες επενδυτές; Έχουν έναν
μόνιμο σύμβουλο στο πλευρό τους;
Steenbarger:
Καθόλου. Στις περισσότερες επενδυτικές
εταιρείες, δεν υπάρχει κάποιος μισθοδοτούμενος σύμβουλος
που να φροντίζει τους επενδυτές. Πιστεύω επίσης ότι το να
είναι κανείς σύμβουλος του εαυτού του πρέπει να αποτελεί
στόχο του κάθε επενδυτή. Σε τελευταία ανάλυση, μόνο τότε
θα είναι σε θέση να διορθώνει τον εαυτό του διαρκώς και να
είναι μακροπρόθεσμα επιτυχής. Απλά δεν είναι πρακτικό
να είσαι σε διαρκή επαφή με κάποιον άλλον. Εάν κάτι πάει
στραβά, θα πρέπει ως επενδυτής να μπορείς να βρεις τα
αίτια για αυτό, να τα αναλύσεις προσεκτικά και να συνεχίσεις
με τρόπο που θα επιτρέψει στα πράγματα να λειτουργήσουν
καλύτερα στο μέλλον.
TRADERS’: Άρα ένας καλός επενδυτής πρέπει να το
αντιμετωπίσει αυτό μόνος του, σε μόνιμη βάση;
Steenbarger:
Ακριβώς. Σε τελευταία ανάλυση, ο στόχος είναι
να είσαι ανεξάρτητος ως επενδυτής και να μπορείς να εκτελείς
συναλλαγές έχοντας την ευθύνη του εαυτού σου. Προφανώς,
μπορείς κάπου κάπου να απευθύνεσαι σε έναν σύμβουλο
ή μέντορα. Αλλά ως επαγγελματίας επενδυτής πρέπει να
αναπτύξεις την ικανότητα να συμβουλεύεις τον εαυτό σου.
Είναι, κατά κάποιον τρόπο, σαν την εκπαίδευση των παιδιών.
Ως γονείς, απολαμβάνουμε αρχικά να διδάσκουμε κάτι στα
παιδιά μας. Αλλά σταδιακά θα πρέπει το μικρό αγόρι ή
κορίτσι να είναι σε θέση να σταθεί στα πόδια του. Πρέπει
να το καταλάβουν αυτό. Ακριβώς όπως κανένα παιδί δεν
πρέπει να εξαρτάται διαρκώς από τους γονείς τους, κι ένας
επενδυτής δεν πρέπει να εξαρτάται πάντα από τον σύμβουλό
του. Όπως λέει και το γνωστό ρητό: «Δώσε μου ένα ψάρι και
θα φάω για μια ημέρα. Μάθε μου να ψαρεύω και θα τρώω για
μια ζωή». Αυτό ακριβώς θέλετε να πετύχετε ως επενδυτές.
TRADERS’: Ποιά είναι η διαδικασία που μπορούν να
εφαρμόσουν οι επενδυτές για να γίνουν σύμβουλοι του
εαυτού τους;
Steenbarger:
Συστήνω τον κλασικό τρόπο: προετοιμασία,
προγραμματισμός, εκτέλεση, επαλήθευση. Με αυτά τα
τέσσερα βήματα, οι επενδυτές μπορούν να αξιολογήσουν
την απόδοσή τους και να χρησιμοποιήσουν τη γνώση για τη
σταδιακή βελτίωση των συναλλαγών τους.
TRADERS’: Έχετε διαπιστώσει με την πάροδο του
χρόνου τι διακρίνει τους καλούς από τους σπουδαίους
επενδυτές;
Steenbarger:
Οι πραγματικοί επαγγελματίες έχουν
ένα ανταγωνιστικό κίνητρο και εκτιμούν την πνευματική